De plannen voor de realisatie van een Nicaraguakanaal zijn ingetrokken. Het parlement van Nicaragua heeft in mei 2024 de vergunning ingetrokken van een Chinese investeerder om door het land een kanaal te graven tussen de Atlantische en Stille Oceaan. Wang Jing had in 2012 toestemming gekregen om een alternatief voor het Panamakanaal aan te leggen, maar sindsdien was er nauwelijks werk verricht. Een nieuwe verbinding zou de investering van 50 miljard waard zijn omdat het 110 jaar oude Panamakanaal te ondiep en smal is voor moderne schepen. De afgelopen maanden moest scheepvaart er worden beperkt omdat door droogte de 81 kilometer lange waterweg minder bevaarbaar was. Het nieuwe project zou 287 kilometer lang worden en volgens de regering Ortega aan Nicaragua een economische impuls geven. De investeringsmaatschappij van Wang zou het kanaal 100 jaar lang mogen exploiteren.
Protest
Tegenstanders voerden fel protest tegen de plannen. Ze vreesden milieuschade en kwamen op voor de bevolking die gedwongen werd te verhuizen uit de loop van het kanaal. In 2019 werden drie protestleiders veroordeeld tot ruim 200 jaar cel omdat ze uit zouden zijn geweest op een staatsgreep.
Uiteindelijk werd er maar weinig werk verzet. Het project werd officieel afgetrapt met een ceremonie in 2014, maar gegraven aan het kanaal werd er nooit. Er werd alleen een toegangsweg aangelegd.
Wang kwam in de tussenliggende jaren in financieel zwaar weer. Door de terugval van de Chinese beurs tuimelde zijn fortuin van bijna 7 miljard dollar in 2015 tot minder dan een miljard in 2019.
Al met al was het voldoende voor Nicaragua om nu de stekker uit het project te trekken. Overigens werd alleen de vergunning voor Wang ingetrokken; de wet die het toestemming verleent is nog geldig, mocht een nieuwe geldschieter zich melden.
Chinese invloed neemt toe
De Chinese invloed in de regio neemt echter in rap tempo toe. China haalt banden aan met meerdere Midden-Amerikaanse landen: Nicaragua, Honduras en El Salvador. Op diverse terreinen (politiek, logistiek, informatie en veiligheid) zijn de Chinezen actief. Dit baart zorgen omdat de regio zo dicht bij de Verenigde Staten ligt en het dus niet meer alleen om handel gaat. Als de Chinezen ook (digitale) infrastructuur in handen krijgen, kunnen ze dat naar believen gebruiken, zo is de verwachting. En de landen waarin ze opereren zijn relatief zwak, zodat China optimaal kan profiteren. Een recept voor toekomstige conflicten met de VS.
Sinds januari van dit jaar bestaat er een vrijhandelsovereenkomst tussen China en Nicaragua. Meer dan 70% van de exportproducten mogen gratis China in en dat kan nog verder toenemen. Nicaragua verwacht veel voordelen voor de economie en de werkgelegenheid. Exportproducten waar het om gaat zijn onder andere: vlees, suiker, vis, pinda’s, rum en leer. Sinds Nicaragua de banden met Taiwan heeft verbroken, reizen de Chinezen naar Nicaragua en worden Chinese winkels geopend. China heeft ook geld bestemd om 12.500 betaalbare woningen te bouwen. Ortega vindt het fijn dat de Chinezen niet kritisch zijn en de Nicaraguanen niet beledigen, zo zei hij vlak voor de tekening van de overeenkomst eind 2023.
Investeringen
Ook zijn afspraken gemaakt over tal van investeringen. Zo gaat China een nieuw vliegveld bouwen, een spoorverbinding Managua-Masaya-Granada aanleggen en de weg naar de Pacifische kust verbeteren. De droom van de verbinding naar de andere oceaan is nog niet losgelaten, maar zou wellicht een spoorlijn worden in plaats van een kanaal. De Chinezen mogen van Ortega ook mijnbouwactiviteiten ontplooien en willen in de toekomst tevens energiecentrales bouwen, deels met waterkracht en zonlicht. Tot slot kunnen Nicaraguaanse politiemedewerkers in China worden opgeleid.
Het is duidelijk dat China zijn strategische positie in de regio verstevigt en dat het land verwacht in de toekomst veel profijt te hebben van de samenwerking. Als de Chinese positie sterker wordt, kan de Nicaraguaanse regering meer afhankelijk worden van China. De kans dat China meer profiteert dan Nicaragua is aanzienlijk. Welvaart zal het Nicaragua niet brengen, dat laten andere landen zien die al banden hebben met China, maar het stelt Ortega wel in staat om aan de macht te blijven. Chinezen zijn namelijk ook experts in het niet-transparant zaken doen. De Nicaraguaanse elite zal hierdoor wél profiteren van de samenwerking en loyaal blijven aan Ortega. Door China’s betrokkenheid bij Nicaragua is de verwachting dat Nicaragua nog meer autoritair wordt en dat China zijn invloed in de regio kan uitbreiden, inclusief acties richting of tegen de VS.
Bronnen: NOS, Infobae en Voz de America
Op de foto: Chinese mall in Matagalpa
