Wij steunen koffiecoöperaties in Nicaragua om de teelt, de productie en de verwerking van de koffie te verbeteren en de gemeenschap te versterken.
Wij verkopen ook koffie in Tilburg. Wil je deze bestellen? Ga naar onze webshop.
Matagalpa, 29 april 2024 - Bij onze zoektocht naar koffie om onze voorraad Café Matagalpa aan te vullen, bleek dat de importeur die de koffie van ‘onze’ UCA San Ramón vorig jaar kocht, dat dit jaar niet had gedaan. Een van de redenen was dat de koffie fors in prijs was gestegen, waardoor de afnemers afwachtend en/of zuinig zijn met bestellen. Op werkbezoek in Matagalpa horen we nu zelf van de UCA San Ramón dat dit te maken heeft met de internationale lobby van belangenorganisaties voor een leefbaar loon*. De Global Living Wage Coalition maakt zich hier hard voor. Fairtrade Nederland is hierbij betrokken en in Latijns-Amerika is dat de organisatie CLAC. Zij houden contact met de boeren en de coöperaties. Er worden uitgebreide onderzoeken gedaan (benchmark studies volgens de Anker methodologie) en er wordt vastgesteld wat een gezin nodig heeft om een fatsoenlijk bestaan op te bouwen. Fatsoenlijk betekent dat een gezin kan betalen: eten, schoon drinkwater, gezondheidszorg, vervoer, huisvesting, kleding, scholing en wat spaargeld voor onverwachte uitgaven.
Voor Nicaraguaanse koffieboeren
Januari 2023 - Twee dagen koffie, koffie en nog eens koffie. Op vrijdagmorgen worden we om acht uur opgehaald. We gaan naar San Ramón, een dorp in de buurt van Matagalpa. Daar ligt het kantoor van de coöperatie UCA San Ramón. We hebben afgesproken met doña Blanca, de manager van deze coöperatie. Ze ontvangt ons hartelijk en wijst ons de weg naar de ruimte waar we dat gesprek gaan hebben. Er voegen zich twee medewerkers bij ons; Darling, adviseur inzake verdere ontwikkeling van de coöperatie voor de leden (socios) en Marlon, verantwoordelijk voor het commerciële deel.
We zijn amper binnen en staan stil bij een grote zeef beladen met nog bleke koffiebonen. Doña Blanca legt uit, dat er nogal wat te doen is rondom het veredelen van koffierassen. Het gaat om het kweken van resistente rassen, waar men mee bezig is sinds de dramatische ervaringen met de roya (koffieroest), een zeer besmettelijke koffieziekte, die 80% van de plantages heeft aangetast in 2013. Hoe creëer je nieuwe sterke variëteiten? Dat is de grote vraag die deze coöperatie bezig houdt, zeker omdat men ook op verantwoorde wijze koffie wil produceren.
(incl video)
In 2021 en 2022 namen bijna honderd koffieboeren en -boerinnen deel aan in totaal vijftien bijeenkomsten waarin aandacht werd besteed aan het ecosysteem, de klimaatverandering, de kwetsbaarheid van de koffieplanten voor de klimaatverandering en goede agro-ecologische praktijken. Tijdens de bijeenkomsten werden de nodige maatregelen genomen om de kans op besmetting met COVID te minimaliseren.
Er werden trainers ingehuurd en er werd gebruik gemaakt van diverse methodes. Zo werden er in meerdere bijeenkomsten ook sloten gegraven en dijken aangelegd en vond er tevens herbebossing plaats met diverse bomen en cacaoplanten.
In juni ontving de Stedenband een mail van Peter Prins, actief voor de Stedenband Diemen-Nandaime. Hij schreef: "Ik heb naast Nicaragua nog een andere hobby: filatelie. Ik kwam bijgaande stempel tegen van een koffiehandelmaatschappij Matagalpa in Amsterdam. Hadden jullie daar al eens iets over gehoord of gelezen? Er zit een heel verhaal achter." Natuurlijk wilden we daar meer van weten en vroegen Peter om meer informatie. Hij stuurde ons dit artikel.
Sinds enige tijd verkoopt de Stedenband Tilburg-Matagalpa koffie uit haar Nicaraguaanse zusterstad. Maar dat gebeurde lang geleden ook al! In de vorige eeuw was er sprake van een Amsterdamse Handelmaatschappij onder de naam Matagalpa, die koffie uit die streek inkocht en verhandelde, naast goud, thee en sigaren.
Wat is de geschiedenis hierachter? In mijn verzameling postzegels heb ik een envelop met een frankeerstempel van dit bedrijf. Het is een brief met een verhaal. Het heeft te maken met een Joods bedrijf dat in de oorlog gedwongen werd haar naam te veranderen. Er is nog steeds een gedenksteen met de naam Matagalpa gemetseld in de muur
5 juli 2022 - Op een maandag rond de middag staan wij (Jan, Menno, Miranda en ik) klaar om met Menno's auto naar Ittervoort, Midden-Limburg af te reizen. Ittervoort (een plaats waar ik nog nooit van heb gehoord) blijkt een groot dorp te zijn in de buurt van Roermond met een onverwacht uitgebreid bedrijventerrein.
Wij hebben een afspraak met de ambachtelijke koffiebranderij Beans Coffee gemaakt, omdat wij willen weten hoe de branderij te werk gaat en met name hoe 'onze' koffie Café Matagalpa wordt gebrand.
Koffiemonsters
Wij worden hartelijk ontvangen door de bedrijfsleider in een soort laboratorium waar diverse koffiezetapparaten en koffiemonsters staan.
Er hangt daar een kaart van een 'boom' aan de muur, waarop namen van talloze koffierassen vermeld staan. Deze laat zien dat er een zeer grote variëteit bestaat aan koffie- en dus ook smaaksoorten.
Wij krijgen wat uitleg over het bedrijf, hoe smaken van de koffie worden bepaald, uit welke landen zij koffie betrekken en waarom zij het zo belangrijk vinden om de interne logistiek goed op orde te hebben. Uiteraard krijgen wij ook de gelegenheid koffie te proeven.
Koffiecoöperaties in Nicaragua adviseren, ondersteunen en trainen boeren om de teelt, de productie en de verwerking van de koffie te verbeteren. Daarbij is de kwaliteit van de oogst net zo belangrijk als de kwantiteit.
Met krediet kunnen kleine producenten hun plantage beter onderhouden en ook vernieuwen, waardoor de opbrengst op termijn hoger zal zijn en hun inkomen stijgt. Omdat zij de lening in de loop van de tijd terugbetalen, blijft het geld beschikbaar voor andere leden.
De Stedenband financiert projecten bij de coöperaties Cecocafen en UCA San Ramón.
Wilt u dit project steunen?
Doneer via de knop of maak uw donatie over op bankrekening: NL53 RABO 0170 2385 63 t.n.v. Stichting Stedenband Tilburg-Matagalpa o.v.v. koffieboeren. Uw gift is aftrekbaar van het belastbaar inkomen.
De koffieboeren die wij steunen worden bereikt via de coöperatie UCA San Ramón. Medewerkers verzorgen diverse trainingen om te zorgen dat boeren hun grond en hun koffiestruiken zo goed mogelijk beheren.
Veel trainingen hebben te maken met het milieu; kennis over de bodem, over waterbeheer, over het maken van compost en over ziekten en plagen en de bestrijding daarvan. Maar ook wordt veel geïnvesteerd in de gelijkheid van mannen en vrouwen en een betere positie van jongeren. Dit alles onder het kopje 'gender'. Het gaat hier om empowerment en dat is voor de UCA heel belangrijk voor een toekomstbestendige landbouw en koffieteelt.
Want de koffie zoals 'onze' boeren die telen is van cruciaal belang voor het hele ecosysteem van het gebied in de bergen ten oosten van Matagalpa. De koffie, het bos en de waterbronnen zijn een geheel. Daar moeten we zuinig op zijn, zeker in het licht van de klimaatverandering, die ook van invloed is op de koffieteelt.
